‘Killing clausules’ in contracten zzp’ers

21 oktober 2021 Publicaties Voorlichting

In veel overeenkomsten tussen zakelijke opdrachtgevers en zzp’ers staan bepalingen die dodelijk zijn voor de rechtspositie van de zzp’er. Dat hoeft niet.

Het is opvallend dat zeer veel zzp’ers de aan hen voorgelegde overeenkomst zonder meer ondertekenen. Een zzp’er kan -als hij een goed contract afsluit- ook een redelijk sterke rechtspositie verwerven. Onderhandelen over de tekst van een overeenkomst is normaal.

Bijzonder is dat er nog zzp’ers zijn die zonder een schriftelijk contract af te sluiten, een opdracht gaan vervullen bij een zakelijke opdrachtgever. Dan ben je als zzp’er overgeleverd aan schamele wettelijke regelgeving die nauwelijks houvast biedt

Moet de samenwerking onverwacht eindigen dan geeft een goed contract de zzp’er aanspraak op een opzegtermijn of schadevergoeding. Op deze pagina bespreken we enkele veel voorkomende situaties.

In de wet staat dat de overeenkomst met een zzp’er te allen tijde mag eindigen. Tenzij anders overeengekomen. Om dat laatste gaat het.

Ingeleend bij de eindklant via een bemiddelingsbureau

Een beruchte clausule is de bepaling dat de eindklant de inleen op welke gronden dan ook met onmiddellijke ingang kan beëindigen. Ook het bemiddelingsbureau heeft dan geen samenwerkingsverplichting meer richting de zzp’er en er is geen schadevergoeding verschuldigd aan de zzp’er. De zzp’er staat dan met lege handen.

Wat kun je hier tegen doen?

De zzp’er kan in de contractonderhandelingen bezwaar maken tegen een dergelijke clausule en een tegenvoorstel indienen. Bijvoorbeeld dat er altijd aanspraak is op een opzegtermijn met doorbetaling van het gemiddelde aantal uren. Ook als de eindklant daar geen gebruik van wil maken. En uiteraard moet de zzp’er nooit akkoord gaan met een artikel waarin staat dat er geen aanspraak is op een schadevergoeding.

Een opzegtermijn van 30 dagen is wel het minimale dat o.i. nog als redelijk is aan te merken.

Het beste is overigens een overeenkomst zonder tussenkomst van een bemiddelingsbureau met de eindklant af te sluiten. Dat is gunstiger voor het uurloon en de contractuele situatie wordt dan ook meteen eenvoudiger

Contract rechtstreeks met de opdrachtgever

Bij een overeenkomst met een opdrachtgever zonder een bemiddelingsbureau is het zeker ook aan te bevelen bij de opzegbepalingen stil te staan.

Bij een contract voor bepaalde tijd kan een overeenkomst ook tussentijds worden opgezegd. In dat geval is de opzegtermijn van 30 dagen vaak te kort. In het netwerk van de zzp’er is immers bekend dat pas na afloop van de datum van het tijdelijk contract nieuwe opdrachten kunnen worden aanvaard. Het eerder vinden van een nieuwe opdracht is vaak niet eenvoudig.

Een goede regeling is dat in de overeenkomst staat dat er een schadevergoeding door de opdrachtgever wordt betaald voor de waarde van de helft van de resterende contractduur. Dus bij een contract van 1 jaar en een voortijdige beëindiging bij 8 maanden moet de opdrachtgever 2 maanden als schadevergoeding betalen.

Uiteraard geldt deze opzegtermijn en aanvullende schadevergoeding niet als de zzp’er zijn taken ernstig verwaarloosd. Maar daarvoor staat in bijna alle contracten dat na een ingebrekestelling van de zzp’er de overeenkomst wel met onmiddellijke ingang kan worden ontbonden of opgezegd.

Ziekte van zzp’er

Een andere bepaling die de zzp’er ernstig kan benadelen is de clausule dat bij afwezigheid -bijvoorbeeld door ziekte- er binnen 5 dagen een bekwame vervanger moet komen. Lukt dat niet dan wordt het contract met onmiddellijke ingang ontbonden of opgezegd. Als de opdrachtgever dan ook nog grote invloed heeft of de vervanger daadwerkelijk de opdracht mag voortzetten, staat de zzp’er helemaal zwak.

Ziekte is overmacht en zou in het algemeen geen reden moet zijn voor een opzegging. Alleen als de ziekte van blijvende aard is en het project urgent, kan er o.i. een redelijke grond zijn voor de beëindiging van de overeenkomst

Bij dat laatste stopt dan wel de doorbetaling. Maar tegen dat risico kan de zzp’er een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten.

Te laag uurloon

In de gesprekken die Minister Koolmees heeft gevoerd met onder meer de vakbonden is door hen aangevoerd dat een minimum uurloon van ca € 35,– per uur exclusief BTW voor een sociaal aanvaardbaar minimum inkomen noodzakelijk is. In dit uurloon zijn geen materiaalkosten en reiskosten begrepen.

Voor een fulltime zzp’er lijkt ons dat een redelijk minimum en voor de rest is het een kwestie van de marktwaarde van de verrichte werkzaamheden en onderhandelingen.

Een zzp’er doet er dus goed aan de marktwaarde van zijn dienstverlening goed te onderzoeken

Immers er moet rekening worden gehouden met de pensioenpremie, premie arbeidsongeschiktheidsverzekering en premie aansprakelijkheidsverzekering. En verder nog de betaling van de inkomstenbelasting. Van deze € 35,– per uur blijft dan ca de helft nog over.

Dikwijls is een fulltime zzp’er ook veel tijd bezig met acquisitie, administratie en overleg. Tijd die vaak niet doorberekend kan worden en dus in het uurloon begrepen moet zijn.

Meer artikelen voor zzp’ers over contractbreuk of ontbinding en zzp-overeenkomsten vind u op onze website.

Advies

Er kan bij ons  advies worden gevraagd over het voorstel van het contract dat de zzp’er van de opdrachtgever ontvangt. We kunnen ook de onderhandelingen door de zzp’er met de opdrachtgever souffleren. Dat kan de zzp’er veel voordeel opleveren.

Mr. Bert Tol, 20 oktober 2021

Arbeidsrechtjurist te Zwolle

Bureau Arbeidsrecht

Tel. 038-4535025  info@berttol.nl    www.berttol.nl

Mocht u naar aanleiding van deze blog vragen hebben dan kunt u altijd contact opnemen.